2012

Chronische pijn (pijn die langer dan 3 maanden bestaat) komt regelmatig voor bij adolescenten; er worden prevalenties van 25% genoemd (Perquin et al., 2000; Huguet and Miro, 2008; Stanford et al., 2008). Een meerderheid van hen rapporteert pijn zonder duidelijk fysiek substraat. Voor meer inicht in de ontwikkeling en preventie van chronische pijn is bij adolescenten uit de Trails studie vervolgonderzoek gedaan naar de relatie tussen de psychische kwetsbaarheid van de moeder, in termen van angst, depressie en opvoedingsstress en gemeten toen de adolescenten tussen 10 en 12 jaar oud waren, en chronische pijn bij dezelfde adolescenten toen zij tussen 12 en 15 jaar oud waren.
Van de 2230 adolescenten rapporteerden 269 (12.9%) chronische pijn en 77% van hen noemde de pijn ernstig (> 50 mm op een Visual Analogue Scale).
Uit de logistische regressieanalyses bleek dat moeders met een hoog angstniveau significant vaker een kind hadden met chronische pijn, dan moeders met een lager angstniveau. Opvoedingsstress van de moeder bleek daarbij een mediator tussen de angst en de chronische pijn bij de adolescent.
Beperking van onze studie kan zijn dat pijn in het vervolgonderzoek anders is gemeten dan in het eerste onderzoek. Tevens kan een beperking zijn dat de rol van de vader niet is onderzocht. De kracht van het onderzoek is dat het gaat om vervolgonderzoek bij een groot aantal adolescenten. Toekomstig onderzoek is nodig om het opvoedingsgedrag van de moeder en de stress daarbij nader te onderzoeken en daarbij ook de vader te betrekken.
Voor de klinische praktijk geeft ons onderzoek aan dat interventies om angst en opvoedingsstress bij de moeder te verminderen, de chronische pijn in latere fasen van de adolesecentie en volwassenheid kan voorkomen.

Somatisch onvoldoende begrepen lichamelijke klachten (SOLK), zoals pijn en vermoeidheid, zijn vaak in verband gebracht met stress. Het is echter nog onduidelijk hoe stress tot lichamelijke klachten kan leiden. Het stresshormoon cortisol speelt hier mogelijk een rol in. Op basis van onze eerdere bevinding dat het puberteitsstadium samenhangt met vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn, maar niet met buikpijn of hoofdpijn hebben we bekeken of SOLK in twee groepen onderverdeeld konden worden. Er werd inderdaad een groep van buikklachten en hoofdpijn en een groep van vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn gevonden. De groep van vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn was gerelateerd aan lage cortisolconcentraties na het wakker worden. De groep van buikklachten en hoofdpijn hing samen met lage cortisolconcentraties tijdens stress. SOLK kunnen dus in twee groepen worden onderverdeeld die verschillend samenhangen met het stresshormoon cortisol.

Geen Nederlandstalige samenvatting