2007

Lastige kleuters ontwikkelen zich tot lastige adolescenten. Dat bleek uit een TRAILS-studie waarbij werd onderzocht in hoeverre kleutergedrag probleemgedrag tijdens de vroege adolescentie voorspelde. Driftbuien, ongehoorzaamheid en bazigheid voorspelden later oppositioneel gedrag (d.w.z. moeite met gezag), terwijl pesten vooral agressief en wreed gedrag voorspelde. Lastige kleuters met weinig invoelend vermogen hadden extra veel kans op later agressief gedrag.

Een belangrijk onderzoeksthema is de relatie tussen biologische kenmerken en gedragsproblemen bij kinderen en adolescenten. Antisociaal gedrag, agressief gedrag en crimineel gedrag van volwassenen is vaak al op jonge leeftijd gestart. Een hypothese is dat gedragsproblemen samengaan met lage activiteit in het HPA-as systeem. Cortisol is het eindproduct van dit systeem en kan dienen als indicator van de activiteit van het HPA-as systeem. Eerdere studies betroffen klinische populaties of hoog risico populaties. Het doel van deze studie is om te onderozeken in hoeverre HPA-as activiteit een rol speelt bij gedragsproblemen in 10-12 jarigen uit de algemene bevolking. Van 1768 Nederlandse kinderen uit het TRAILS cohort is nagegaan of ze gedragsproblemen hebben met de Child Behavior Checklist, de Youth Self-Report en the Antisocial Behavior Questionnaire. Ochtend en avond cortisol zijn bepaald. Tegen de verwachting in werd juist een positief (klein) verband gevonden tussen gedragsproblemen en cortisol niveaus. Wellicht is HPA-as activiteit meer relevant in klinische of hoog-risico groepen dan in de algemene bevolking. Het verband tussen HPA-as activiteit en aandachtsproblemen heeft tot nu toe minder aandacht gekregen dan dat met agressief of crimineel gedrag. Wij bevelen verder onderzoek hiernaar aan. Geconcludeerd kan worden dat baseline cortisol niet gebruikt kan worden als biologische marker voor gedragsproblemen.