Artikel in het NTvG. Leefstijl en psychosociale gezondheid bij adolescenten
Leefstijl en psychosociale gezondheid bij adolescenten. Een extra contactmoment in de jeugdgezondheidszorg. Een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG). Van Lotte van Steijn, Andrea F. de Winter en S.A. (Menno) Reijneveld.
Doel van het onderzoek is kennis verwerven over de aard, het vóórkomen en de opstapeling van risicogedragingen en psychosociale gezondheidsproblemen bij adolescenten, en over mogelijke interventies die daarop gericht zijn met als opzet analyse van dwarsdoorsnedes uit een cohortonderzoek, en literatuuronderzoek.
Met gegevens uit het prospectieve ‘Tracking adolescents’ individual lifes’ survey’(TRAILS)-onderzoek (n = 2230) berekenden we de prevalenties van risicogedragingen en psychosociale gezondheidsproblemen op de leeftijd van 13 en 16 jaar. In systematische reviews zochten we naar effectieve preventieve interventies.
Risicogedragingen kwamen veel voor bij adolescenten, zoals onvoldoende consumptie van fruit en groente, en niet ontbijten. Bij 13-jarigen was de prevalentie van overgewicht 11,0%; deze steeg naar 15,0% bij 16-jarigen. Het percentage jongeren dat ooit had gerookt steeg van 36,3 naar 55,7, en het percentage jongeren dat ooit alcohol had gedronken nam toe van 74,0 naar 92,3. De meeste prevalenties van risicogedragingen waren hoger bij jongeren die een lager onderwijsniveau volgden en bij jongeren van wie beide ouders lager waren opgeleid. Deze adolescenten hadden ook vaker ≥ 5 risicogedragingen of psychosociale problemen. De prevalentie van depressieve klachten steeg van 5,5% bij 13-jarigen naar 8,4% bij 16-jarigen. Het literatuuronderzoek toonde dat vooral collectieve, al dan niet meervoudige interventies effectief kunnen zijn in de preventie van een risicovolle leefstijl en overgewicht. Voor psychosociale problemen was zowel geïndiceerde preventie als collectieve preventie effectief.
Conclusie van het onderzoek: in de adolescentie nemen de prevalentie en opstapeling van risicogedragingen en psychosociale gezondheidsproblemen toe. De risico’s hierop zijn groter bij jongeren die een lager onderwijsniveau volgen; bij deze groep is goede monitoring extra belangrijk.