Area deprivation affects behavioural problems of young adolescents in mixed urban and rural areas: the TRAILS study

Gedragsmatige en emotionele problemen komen veel voor bij adolescenten in achterstandgebieden, maar de meeste kennis hierover heeft betrekking op stedelijke gebieden. Doel van dit onderzoek was om na te gaan wat de invloed is van gebiedsachterstand en stedelijkheid op het vóórkomen en de ontwikkeling van gedragsmatige problemen bij adolescenten.
We analyseerden gegevens van de eerste twee metingen (n=2230; gemiddelde leeftijd respectievelijk 11,5 en 13.5 jaar; response bij follow-up 96,4%) van TRAILS (TRacking Adolescents’ Individual Lives Survey). TRAILS is een prospectieve studie naar de psychische gezondheid van adolescenten in een gemengd stedelijk en landelijk gebied (Noord-Nederland). We bepaalden gedragsmatige problemen bij adolescenten met de Child Behavior Checklist (CBCL; door ouders ingevuld), de Youth Self-Report (YSR; door de adolescent ingevuld) en de Antisocial Behavior questionnaire (ASB; door de adolescent ingevuld). Achterstand van het woongebied deelden we in in tertielen op basis van de achterstandsindicator van het Sociaal en Cultureel Planbureau. We verzamelden verder gegevens over opvoedstijl, sociaaleconomische positie van de ouders (opleiding, inkomen en beroep), gezinssamenstelling en psychische voorgeschiedenis van de ouders.
De resultaten laten zien dat bij de beginmeting adolescenten die wonen in de gebieden met de meeste achterstand vaker een verhoogde score hadden op gedragsproblemen dan in de meest welvarende gebieden, wat betreft de CBCL (11,2% tegen 7,1%), YSR (11,9% tegen 6,9%) en ASB (11,5% tegen 7,4%) (steeds: p<0.05). Sociaaleconomische positie van het gezin verklaarde de helft van de verschillen naar achterstand van het woongebied. Andere kenmerken van gezin en ouders droegen niet belangrijk bij aan de verklaring van de verschillen tussen woongebieden.
Net zoals in sterk verstedelijkte gebieden komen gedragsmatige problemen meer voor onder adolescenten in gemengd landelijk en stedelijke woongebieden met achterstand. Stedelijkheid heeft weinig effect op deze verschillen naar gebied.